วันเสาร์ที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2555

ท่ารำลีลาในการเดิน

ท่ารำลีลาในการเดิน

กระทุ้งและกระดกเท้า

ท่ารำไทย-กระทุ้ง
การกระทุ้ง
กระทุ้ง คือการเคาะจมูกเท้า ที่อยู่ข้างหลังครั้งหนึ่งก่อน แล้งกระดกเท้า โดยยกเท้าที่เคาะไปด้านหลัง โดยใช้ส้นเท้าติดกับก้น (บางครั้งกระทุ้งแล้ว ไม่ต้องกระดกก็มีโดยกระทุ้งแล้วก้าวไปเฉยๆ )
ท่ารำไทย กระดกเท้า
การกระดกเท้า
กระดกเท้า คือการยกเท้าไปข้างหลังพยายามให้ส้นเท้าติดกับก้น หรือเกือบติดก้นโดยการถีบขาที่กระดกไปข้างหลังมากๆ ก่อนกระดกจะกระทุ้งก็ได้
 

ท่ารำไทยอื่นๆ

โย้ตัว

รำไทยท่าโย้ตัว
การโย้ตัว
โย้ตัว คือการค่อยๆ เอียงตัวไปทางซ้ายและทางขวาพร้อมกับสะดุ้งตัวตามจังหวะค่อยๆ เอียงไปช้าๆ

ท่ารำไทยเกี่ยวกับเท้า

ท่ารำไทยที่ใช้เท้าเป็นพื้นฐานมีอธิบายได้ดังนี้
สะดุดเท้า
ท่ารำ สะดุดเท้า

สะดุดเท้า

สะดุดเท้า คืออาการของเท้า ที่ใช้เคลื่อนไหวประกอบท่ารำ วิธีสะดุดทำได้โดยย่อเข่าเล็กน้อย เสือกฐานเท้าไปข้างหน้า พร้อมกับโน้มตัวไปเล็กน้อย แล้วรีบชะงักตัวไว้ขณะโน้มตัวไปข้างหน้า
 

ท่ารำแม่บทเล็กและภาพประกอบ

ท่ารำแม่บทเล็กและภาพประกอบ

ท่าออก

1. พระ หันข้างไปทางทิศขวา ก้าวเท้าซ้ายไขว้ด้านหน้า เท้าขวาวางหลังเปิดส้นเท้า ทำท่าสอดสร้อยมาลา
โดยมือขวาตั้งวงบน มือซ้ายจีบหงายที่หัวเข็มขัด เอียงซ้าย ย่อเข่าเล็กน้อย
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ แต่วงระดับต่ำกว่า

2. พระ ยืดยุบวิ่งซอยเท้าหันไปด้านหน้า สอดจีบซ้ายขึ้นตั้งวง มือขวาจับจีบหงาย เปลี่ยนเอียงขวา(ท่าสอดสร้อยมาลา)
ซอยเท้าอยู่กับที่ ยืดยุบขึ้นลงพร้อมกับเปลี่ยนมือจีบ ทำทั้งหมด 6 ครั้ง
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ

3. พระ ถอนเท้าขวาลงหลัง ประเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงด้านหน้า มือขวาจีบคว่ำ เอียงซ้าย ย่อตัวลง
จากนั้นปล่อยจีบขวาออก พลิกมือขึ้นตั้งวงบน มือซ้ายจีบส่งหลังแขนตึง เอียงขวา ก้าวเท้าซ้ายลงนั่งคุกเข่า
รวมมือจีบคว่ำที่หน้าขา พลิกหงายออกแล้ววางฝ่ามือคว่ำ ทาบลงบนหน้าขา กระทบก้น หน้าตรง
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ

รูปที่ 1 ท่าเทพนม
พระ นั่งคุกเข่า ส้นเท้าทั้งสองชิดกัน หัวเข่าแยกห่างจากกันประมาณ 2 คืบ มือทั้งสองพนมอยู่ที่หว่างอก
ปลายมือเปิดออกเล็กน้อย ดันหลัง หน้าตรง
นาง นั่งคุกเข่า ส้นเท้าทั้งสองชิดกัน หัวเข่าทั้งสองชิดติดกัน มือทั้งสองพนมอยู่ที่หว่างอก ปลายมือเิดเล็กน้อย ดันหลัง หน้าตรง

รูปที่ 2 ท่าปฐม
พระ กระทบก้นหนึ่งครั้ง แทงปลายมือลง พร้อมกับเอียงขวา ตั้งมือขึ้นไขว้ทับกันระดับอก เอียงศีรษะซ้าย กระดกเสี้ยวซ้าย
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ แต่นางกระดกเท้าขวา และเอียงศีรษะตรงข้ามกับตัวพระ (เอียงตัวออกจากกัน)

รูปที่ 3 ท่าพรหมสี่หน้า
พระ กระทบก้นหนึ่งครั้ง จีบคว่ำทั้งสองมือ งอแขน สอดจีบขึ้นตั้งวงบัวบานเสมอศีรษะ เอียงขวา กระดกเสี้ยวเท้าขวา
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ แต่นางกระดกเท้าซ้ายและเอียงศีรษะซ้าย (เอียงเข้าหากัน)

รูปที่ 4 ท่าสอดสร้อยมาลา
พระ ตั้งเข่าซ้ายขึ้น กันเข่าออก พลิกมือขวาขึ้นตั้งวงบน มือซ้ายจับจีบขึ้นหงายที่หัวเข็มขัด เอียงซ้าย ลุกขึ้นยืน
พร้อมกับสอดจีบซ้ายขึ้น เปลี่ยนเป็นตั้งวงบน มือขวาจับจีบหงายที่หัวเข็มขัดแทน เอียงขวา
แตะจมูกเท้าขวาหันหน้าเฉียงไปด้านขวา ยืดยุบวางส้นและแตะเท้าวิ่งหมุนรอบตัวไปทางขวา
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ แต่ระดับวงต่ำกว่า


รูปที่5 ท่าเฉิดฉิน
พระ มือซ้ายจีบหงายระดับปาก มือขวาตั้งวงระดับเดียวกัน เอียงซ้าย ก้าวเท้าขวาไขว้หน้า ย่อตัวลง
จากนั้นม้วนจีบซ้ายออกตั้งวงหน้าระดับปาก มือขวาพลิกขึ้นตั้งวงหงาย เอียงขวา กระดกเท้าซ้ายหลัง
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ


รูปที่ 6 ท่ากวางเดินดง

พระ ถอนเท้าซ้ายลงหลัง เอียงซ้าย ก้าวเท้าขวาไขว้หน้า ส่วนมือทั้ง 2 ข้างทำท่าจีบมือกวาง โดยนิ้วชี้และนิ้วกลางเหยียดตึง นิ้วที่เหลือทั้งสามเก็บมือ เอียงขวา ก้าวเท้าเดินตามจังหวะ 5 ก้าว หันหน้าเฉียงไปด้านขวา
จังหวะที่ 1 คำว่า กวาง ก้าวเท้าขวา มือซ้ายอยู่หน้า เอียงขวา
จังหวะที่ 2 คำว่า เดินดง ก้าวเท้าซ้าย มือขวาอยู่หน้า เอียงซ้าย
จังหวะที่ 3 คำว่า เอย ก้าวเท้าขวา มือซ้ายอยู่หน้า เอียงขวา
จังหวะที่ 4 คำว่า เอ่อเออ ก้าวเท้าซ้าย มือขวาอยู่หน้า เอียงซ้าย
จังหวะที่ 5 คำว่า เอย ก้าวเท้าขวา มือซ้ายอยู่หน้า เอียงขวา
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ



รูปที่ 7 ท่าหงส์บิน
พระ ถอนเท้าขวาลงหลัง จีบหงาย 2 มือ เอียงขวา แล้วส่งจีบไปข้างหลังแขนตึง ยกเท้าซ้าย วาดจีบหลังขึ้นมาตั้งวงบนทั้ง 2 ข้าง กลับเอียงซ้าย ก้าวเท้าซ้ายลง วิ่งซอยเท้า หมุนตัวมาด้านซ้าย
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ




รูปที่ 8 ท่ากินริน
พระ ก้าวเท้าซ้ายไปด้านข้าง จีบคว่ำ 2 มือ เอียงซ้าย ยกเท้าขวา มือซ้ายจีบปรกข้าง มือขวาจีบหงาย แขนตึงระดับไหล่ กลับเอียงขวา
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ แต่เดี่ยวเท้าขวา

รูปที่ 9 ท่าเลียบถ้ำ
พระ ก้าวเท้าขวา หมุนตัวจากด้านซ้ายมาขวา เอียงขวา พร้อมกับม้วนมือจีบทั้ง 2 ข้างคลายออก มือซ้ายป้องหน้าสูงระดับศีรษะ มือขวาแทงวงลง หงายฝ่ามือเหยียดตึง ยกเท้าซ้าย เอียงซ้าย
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ

รูปที่ 10 ท่าอำไพ
พระ วิ่งซอยเท้าหมุนตัวมาด้านซ้าย พร้อมกับส่ายแขนขวาที่เหยียดตึง พลิกวงขึ้นลง จากนั้นก้าวเท้าซ้ายไขว้หน้า จีบหงายทั้ง 2 มือ ระดับอก เอียงขวา กระทุ้งเท้าขวา ยกมือขวาขึ้นตั้งวงบน มือซ้ายตั้งวงเสมอไหล่แขนตึง เอียซ้าย
นาง นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ



รูปที่ 11 ท่าอีกช้า
พระ ถอนเท้าซ้ายลงหลัง จีบคว่ำทั้ง 2 มือระดับหน้าท้อง เอียงซ้าย จากนั้นก้าวเท้าขวาไขว้หน้า คลายมือจีบออก มือขวาตั้งวงเสมอไหล่แขนตึง มือซ้ายตั้งวงล่าง แล้วหมุนตัวมาด้านซ้าย เอียงขวา
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ




รูปที่ 12 ท่านางนอน
พระ ยกเท้าซ้าย มือซ้ายหงายฝ่ามือแทง วงลงด้านข้าง งอศอก มือขวาตั้งวงล่าง เอียงซ้าย
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ



รูปที่ 13 ท่าภมรเคล้า
พระ ก้าวเท้าซ้ายไขว้หน้า เอียงขวา แทงวงซ้ายสูง พลิกมือขึ้นตั้งวงบน มือขวาม้วนจีบซ้อนกัน แตะเท้าแล้วซอยเท้าหันมาด้านหน้า เอียงซ้าย ก้าวเท้าขวาไปข้าง ย้ายมือมาฝั่งขวา กรายมือขวาขึ้นตั้งวงบน มือซ้ายม้วนจีบเข้าหาตัว จรดเท้าซ้าย เอียงขวา
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ



รูปที่ 14 ท่าแขกเต้า
พระ ก้าวเท้าขวาไปข้าง เอียงขวา ช้อนมือขึ้นจีบต่อศอก โดยจีบขวาอยู่บน ยกเท้าซ้าย เอียงซ้าย
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ

รูปที่ 15 ท่าผาลา
พระ ถอนเท้าซ้ายลงหลัง มือซ้ายม้วนจีบออกตั้งวงกลาง มือขวาจีบปรกหน้า เอียงซ้าย แล้วม้วนจีบขวาออกตั้งวงบน มือซ้ายพลิกวงหงายฝ่ามือแทงวงลง ยกเท้าขวาก้าวไขว้หน้า กลับเอียงขวา
นาง ปฏิบัติเหมือนตัวพระ


รูปที่ 16 ท่าเพียงไหล่
พระ วางเท้าซ้ายลงหลัง ยกเท้าขวาขึ้น หมุนตัวมาด้านขวา วางเท้าขวาลงหลัง แตะเท้าซ้าย จีบคว่ำทั้ง 2 มือ เอียงขวา ซอยเท้าถี่ๆมาด้านหน้า ก้าวเท้าขวาไขว้หน้า กระดกเท้าซ้ายหลัง หงายมือทั้ง 2 ข้างออก วงชี้ลง งอศอก ย่อตัวลง หน้าตรง